camino de santiago
Camino De Santiago,  Camino de Santiago,  Europa,  Hiszpania,  Podróże

Camino de Santiago – jak się przygotować, co zabrać

Camino de Santiago, czyli Droga Świętego Jakuba to nazwa szlaku pielgrzymkowego do grobu Świętego Jakuba, który znajduje się w katedrze w Santiago de Compostela na północy Hiszpanii. Jest to, razem z Rzymem i Jerozolimą, jeden z trzech największych celów pielgrzymek katolickich. Choć Droga Świętego Jakuba z pochodzenia jest pielgrzymką religijną, jest to Camino (czyli z hiszpańskiego Droga) dla każdego, bez względu na wiarę czy religię.

W tym poście chciałabym rozwiać wątpliwości i odpowiedzieć na pytania, które mogą się pojawić gdy już przyjdzie nam do głowy pomysł – a może by tak wybrać się na pielgrzymkę do Santiago de Compostela! O co chodzi z tym Camino? Jaką trasę wybrać? Czy sobie poradzę? Co zabrać na kilka tygodni wędrówki? Gdzie nocować?

Moje doświadczenia z Camino de Santiago

Swoją przygodę z Camino zaczęłam w sierpniu 2020 roku, kiedy to przeszłam jeden z najstarszych szlaków Camino de SantiagoCamino Primitivo z Oviedo. Po dotarciu do Santiago de Compostela zdecydowałam się kontynuować wędrówkę do Muxii i Fisterry. Następnie przeszłam trasę Camino Portugues de la Costa nad Oceanem Atlantyckim, tylko że w odwrotnym kierunku – do Porto w Portugalii.

W 2021 roku w połowie sierpnia ponownie wyruszyłam do Santiago de Compostela, tym razem szlakiem Camino Francés z Saint-Jean-Pied-de-Port we francuskich Pirenejach.

A w 2022 roku dokończyłam szlak Camino Portugues de la Costa, zaczynając trasę w Bayonnie.

Wybór trasy na Camino de Santiago

Istnieje wiele tras do Santiago i na pewno każdy znajdzie coś dla siebie. Wybierając jakąś dla siebie musimy określić zakres czasu który mamy do dyspozycji, miesiąc lub porę roku w której planujemy pielgrzymkę (co innego iść w lipcu Camino Francés i w grudniu Camino Primitivo) oraz ocenić naszą kondycję fizyczną, która pozwoli nam na zrealizowanie naszego celu.

Szlaki do Santiago oznaczone są żółtą strzałką oraz muszlą – symbolem Św. Jakuba. Dobrze wyruszyć z intencją, która będzie nas umacniać w trakcie trudniejszych momentów.

Camino Francés

  • Najbardziej znane i najpopularniejsze Camino Francés, czyli droga francuska wiedzie z Pirenejów, z granicy hiszpańsko-francuskiej z miasteczka Saint-Jean-Pied-de-Port. Jego długość to około 779 kilometrów, na których przejście potrzebujemy 30-33 dni. Camino biegnie przez środkową część Hiszpanii przez prowincje Nawarra, La Rioja, Kastylia i Leon oraz Galicja. Latem możemy spodziewać się tam upałów i dużej ilości pielgrzymów. Trasa rozpoczyna się w górach, następnie biegnie płaskowyżem – pustynią Mesetą, by pod koniec znów zawitać do górzystej i zielonej Galicji.
Camino Frances

Camino del Norte

  • Kolejne bardzo znane i bardziej wymagające jest Camino del Norte, czyli droga północna Jest to szlak biegnący północnym wybrzeżem Hiszpanii od Kraju Basków przez Kantabrię, Asturię i Galicję. Trasa zaczyna się na granicy hiszpańsko-francuskiej w Irún i mierzy około 930 kilometrów. Na jej przejście potrzebujemy zarezerwować około 33-35 dni. Jest to jednak bardziej wymagająca wędrówka z uwagi na zmienność klimatu oraz dużo większą ilość odcinków przechodzących przez naturę, góry i wzniesienia. Atutem jest tu stała obecność morza na trasie.

Camino Primitivo

  • Camino Primitivo to szlak biegnący z Oviedo – stolicy Asturii. Trasa liczy 315 kilometrów i biegnie przez góry, lasy, pola Asturii i Galicji. Jest to szlak malowniczy i mało popularny. Możemy nacieszyć się tam spokojem, bez tysięcy pielgrzymów idących tą samą drogą. Jednak pogoda na północy Hiszpanii może być zmienna, także przygotujmy się na każdą ewentualność – deszcz i upały. Na przejście Camino Primitivo potrzebujemy około 14 dni.

Camino de Fisterra i Muxía

  • Camino de Fisterra i Muxía – to przedłużenie Camino de Santiago do jego mniej oficjalnego końca nad Oceanem Atlantyckim. Możemy wybrać dwa warianty: 3-dniowa trasa przez 90 kilometrów bezpośrednio do Fisterry lub przedłużyć ją o jeden dzień i odwiedzić piękną, a dużo mniej popularną Muxię. W Fisterrze znajduje się latarnia, przy której pielgrzymi świętują przejście Camino oglądając zachód słońca. Opis trasy Camino de Fisterra i Camino de Muxia w tym poście.

Camino Portugués

  • Camino Portugués czyli droga portugalska. Ma ona kilka wariantów, a najpopularniejsze zaczynają się w Porto lub w Lizbonie. Pielgrzymi ruszający z Porto mają około 240 kilometrów do przejścia, a z Lizbony 615 kilometrów. Na przejście tej trasy potrzeba od około 10 dni z Porto do 26 dni z Lizbony.

Camino Portugués de la Costa

  • W ostatnich latach z Porto powstała ścieżka biegnąca wybrzeżem Oceanu – Camino Portugués de la Costa. Ja w 2020 roku przeszłam wariant odwrotnie – wyruszając z Santiago (najpierw autostopem do Baionny, a potem na piechotę do Porto) i kierując się w stronę Portugalii. A w 2022 roku dokończyłam szlak, idąc z Baionny do Santiago de Compostela. Świetna przygoda, trasa jest dosyć łatwa i przyjemna – płaska i większość czasu idziemy brzegiem Oceanu Atlantyckiego. Jednak sporą część trasy stanowi droga asfaltowa, którą pokonujemy obok ulicy. Na przejście Camino Portugués de la Costa potrzebujemy około 10-11 dni.

Istnieją też inne trasy jak na przykład Vía de la Plata z Sevilli czy Camino Inglés z Ferrol. Dodatkowo prawie każde Camino na różne odnogi i warianty, dzięki którym możemy dopasować trasę do swoich upodobań. Możemy też zacząć wędrówkę w dowolnym miejscu, na przykład w którymś z miast na głównej trasie. Tradycja mówi nawet o wyruszaniu do Santiago spod drzwi własnego domu. I jak się mówi na Camino: cada peregrino tiene su camino… (każdy pielgrzym ma swoją drogę…).

Dojazd na Camino de Santiago

Dojazd na Camino będzie zależał od kilku czynników: trasy którą wybierzemy i mejscowości, z której planujemy zacząć. Poniżes przedstawiam kilka najwygodniejszych opcji na niskobudżetowy dojazd z Polski:

  • Lot do Madrytu i przejazd autobusem lub pociągiem do wybranego miasta:
    • Oviedo (Camino Primitivo) – najwygodniej jest dojechać autobusem Alsa, którego bilety można zarezerwować na stronie Omio tutaj. Dojazd autobusem to najtańszy rodzaj transportu.
    • Pamplona/ Burgos/ Leon/ (Camino Frances) – najwygodniej dojechać pociągiem Renfe (uwaga, im wcześniej zarezerwujemy bilet tym niższa cena). Bilety kupimy bezpośrednio na stronie Renfe lub w aplikacji Omio.
    • Vigo (Camino Portugues) – również dojedziemy pociągiem.
  • Lot do Porto – idealny na Camino Portugues de la Costa

Paszport Pielgrzyma i Credencial

Baza noclegowa na Camino de Santiago jest dosyć dobrze zorganizowana. Pielgrzymom udostępnione są tzw. albergues, czyli domy pielgrzyma – publiczne lub prywatne, oraz hotele i hostele. Do spania w albergue uprawnia nas tak zwany Paszport Pielgrzyma, czyli Credencial. W każdym obiekcie przy zameldowaniu zbieramy kolejną pieczątkę. Tak pięknie uzupełniony Credencial stanowi wspaniałą pamiątkę a dodatkowo uprawnia nas do odebrania Compostelany, czyli certyfikatu przejścia Camino de Santiago.

Noclegi

Ceny podstawowych noclegów na Camino de Santiago wahają się między 5 euro (publiczne) a 15 euro (prywatne). Niektóre nawet opierają się o dobrowolne datki, tzw. donativos. Do poszczególnych albergues można zadzwonić np. dzień wcześniej lub tego samego dnia, aby zarezerwować nocleg. W niektórych możliwa jest rezerwacja poprzez booking.com. Możliwe jest też spanie w pensjonatach w pokojach 1-,2-,3-osobowych lub w hotelach. Niektórzy lubią zaplanować wszystkie noclegi wcześniej, jednak moją radą jest otwarcie się na to co przyniesie nam Camino i ewentualna rezerwacja noclegów już na szlaku. Nigdy nie wiemy co się zdarzy na trasie. Może się zdarzyć, że jednego dnia mamy dużo sił i idziemy kilka kilometrów dalej niż planowaliśmy lub na przykład robimy sobie dzień przerwy bo tego potrzebujemy.

W większych miastach dobrą opcją jest też rezerwacja noclegu poprzez booking – np. w Santiago de Compostela – możesz to zrobić tutaj. Jeśli klikniesz w link, pomożesz mi w rozwijaniu stronu (link afiliacyjny).



Booking.com

Do planowania trasy i noclegu polecam stronę Gronze.com. Znajdziemy tam listę schronisk wraz z numerami telefonów i wszystkimi aktualnościami (w 2020 roku były to niestety wiadomości o czasowym zamknięciu z powodu sytuacji epidemiologicznej). Strona jest tylko po hiszpańsku, jednak jest dosyć prosta w obsłudze. Stanowi również najlepszą bazę informacji o każdym wariancie trasy Camino de Santiago. W razie pytań odezwijcie się do mnie, chętnie pomogę.

Innym źródłem informacji wartym polecenia jest aplikacja Buen Camino. Możemy tam wybrać interesującą nas trasę i na bieżąco aktualizować planowane odcinki. W aplikacji dowiemy się jakie (i czy w ogóle są dostępne) albergues są w danym miasteczku. Dodatkowo aplikacja pokazuje dostępność sklepów, aptek, barów i restauracji. Aplikacja dostępna jest w kilku językach. Kolejną aplikacją jest Camino Ninja, jednak ja głównie korzystałam z Buen Camino.

W większości albergues publicznych możemy płacić tylko gotówką. Natomiast w pozostałych miejscach noclegowych, sklepach i restauracjach bez problemu zapłacimy kartą. Dobrą i przydatną opcją, z której korzystałam jest karta wielowalutowa Revolut. Jeśli jeszcze jej nie masz, możesz ją założyć korzystając z tego linku: Revolut.

Życie na Camino

Każdy dzień na Camino de Santiago pozornie wygląda bardzo podobnie i prosto. Budzimy się przed wschodem słońca, najczęściej dzięki odgłosom innych pakujących się peregrinos. Niektórzy jedzą śniadanie w albergues, inni w barze, który w Hiszpanii znajdziemy w prawie każdej mijanej wiosce. Ruszamy przez pola, łąki, lasy do kolejnej miejscowości. Na trasie obserwujemy życie w hiszpańskich wioskach (w Asturii i Galicji na przykład jest bardzo dużo hodowli bydła). Mijający się peregrinos pozdrawiają się mówiąc: Buen Camino, co znaczy Dobrej Drogi.

Po południu docieramy do miejsca noclegu. Im wcześniej wstaniemy i wyruszymy tym mniej będziemy narażeni na wędrówkę w palącym słońcu (latem). Teraz czeka na nas zameldowanie w albergue, prysznic i gotowanie obiadu lub oczekiwanie na kolację jeśli chcemy zjeść w restauracji. To jest jedna z tych niewygód Hiszpanii do których trzeba się przyzwyczaić – horarios, czyli okresowe godziny otwarcia restauracji. Przeważnie są one otwarte po południu w godzinach lunchu (13-16) i wieczorem na kolację (19-22). Najedzeni, zmęczeni idziemy spać, bo jutro rano znowu czas na wędrówkę.

Przygotowanie fizyczne

Do Camino najlepiej przygotować się poprzez częste spacery. Najlepiej jeśli zaczniemy chodzić kilka miesięcy przed planowaną podróżą, stopniowo zwiększając dystans i czas spacerów. Dobrze jest też wcześniej przetestować buty, w których mamy zamiar iść. Idealnie sprawdzą się lekkie buty trekkingowe na każdy rodzaj nawierzchni (latem).

Camino de Santiago – jak się spakować

Na Camino obowiązuje jedna zasada dotycząca bagażu – im mniej tym lepiej. Ja wybrałam się z bagażem około 12-kilogramowym i to było za dużo. Jeśli jedziemy tylko na Camino postarajmy się o plecak maksymalnie 7-8 kilogramowy. Na prawdę nie potrzebujemy wiele. Nasz ekwipunek będzie się zmieniał w zależności od wyboru trasy i pory roku. Jednak do podstawowego ekwipunku na lato należą:

  • Sprzęt turystyczny
    • plecak (najlepiej jak najlżejszy, dobrze żeby miał pas biodrowy, który odciąży nasze plecy w trakcie wędrówki)
    • mini plecaczek / torba
    • lekki śpiwór (możemy też zabrać prześcieradło turystyczne, jednak już we wrześniu noce robią się zimne, ja na swoje pierwszym Camino miałam śpiwór z komfortem 10°C, na drugi zabrałam już cieplejszy 0°C i wspaniale było się położyć w ciepłym śpiworku po całym dniu wędrówki)
    • kije trekkingowe
    • okulary przeciwsłoneczne
    • ręcznik szybkoschnący
    • kapelusz/ czapka
  • Ubrania
    • klapki lub sandały
    • majtki x3
    • stanik sportowy
    • buff
  • Elektronika
    • telefon
    • aparat
    • słuchawki
    • ładowarka
    • kabelek do ładowania
  • Kosmetyki
    • mini kosmetyki
    • podstawowa apteczka
    • plastry na odciski
  • Dodatkowe
    • dokumenty
    • butelka 1l
    • długopis
    • notes
    • nóż
    • piłeczka do masażu
    • siedzisko
    • wazelina – przydaje się do nawilżania stóp podczas wędrówki

Na Camino działają też usługi taksówek bagażowych. To znaczy, możemy nadać nasz plecak do kolejnego punktu noclegowego. Taka usługa kosztuje około 4-5 euro za etap.

Za duży bagaż – wysyłka paczki do Santiago

Co gdy jednak weźmiemy za dużo rzeczy? Hiszpańska poczta oferuje usługę wysyłki plecaka/bagażu/walizki jeśli jesteśmy w dłuższej podróży do Santiago de Compostela. Usługa nazywa się Paq Peregrino i możemy zrealizować ją w jednym z punktów pocztowych na terenie całej Hiszpanii. Wysłana paczka będzie na nas czekać na poczcie znajdującej się niedaleko katedry w Santiago de Compostela. Istnieje kilka opcji taryfowych, w zależności od wagi naszej paczki oraz okresu przechowywania w Santiago. Najprostszy wariant do 15 kg i do 15 dni kosztuje ok. 21 euro.

Ja część swoich rzeczy wysłałam z Leon do Santiago de Compostela jako zwykłą paczkę, jako że wiedziałam kiedy mniej więcej dotrę do Santiago. Za paczkę 3 kg razem z kartonem zapłaciłam ok. 18 euro.

Czy mogę jechać bez znajomości hiszpańskiego?

Kolejnym wyzwaniem może być sposób dogadania się z ludźmi. Nie będę ukrywać, że z hiszpańskim będzie nam najłatwiej – po szlaku podróżuje bardzo dużo Hiszpanów i po prostu łatwiej będzie nam nawiązywać znajomości, rezerwować noclegi, czy zamawiać jedzenie w restauracji. Jednak jest to szlak turystyczny, także nawet z podstawową znajomością języka angielskiego powinniśmy dać radę. A ja zachęcałabym do nauczenia się chociaż paru podstawowych zdań po hiszpańsku – na pewno ułatwi to nam i umili podróż przez Hiszpanię. To dzięki znajomości języka możemy zbliżyć się do panującej tam kultury.

Ogólne wrażenia po Camino

Camino de Santiago to jedna z największych przygód w moim życiu. Chyba jednym z najbardziej niesamowitych wartości Camino jest to, że spotkamy tam przeróżnych ludzi z różnych krajów, idących szybciej, wolniej, starszych, młodszych, jednak jest jeden wspólny cel wszystkich peregrinos – Santiago de Compostela.

Polecam każdemu przejście tego cudownego szlaku pielgrzymkowego do Santiago de Compostela.

Jeśli ten post uważasz za przydatny i masz ochotę wesprzeć moje działania, możesz postawić mi kawę klikając w link poniżej. Dziękuję!

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Cześć! Mam na imię Zuza. Uwielbiam podróżować, chodzić po górach i ćwiczyć jogę. Moim ulubionym kierunkiem jest Hiszpania, przeszłam tam kilka dróg Camino de Santiago. Stworzyłam ten blog aby dzielić się swoimi doświadczeniami z podróży.

7 komentarzy

    • Zuzanna

      To zależy 😀

      Dzienny budżet jaki można sobie założyć to około 25-30 euro (nocleg 10-15 euro w schroniskach publicznych i prywatnych, czasem 20 w większych miastach), śniadanie ok.5 euro i kolacja 10-12 euro. Do tego jakieś przekąski, napoje w ciągu dnia. Teraz zależy od długości trasy jaką idziemy.

      Loty można znaleźć za 300-600 złotych 🙂

      Ja organizuję Camino, z dokładnym kosztorysem. Jak masz ochotę ułożyć spersonalizowany plan Camino zapraszam do kontaktu 🙂

    • Zuzanna

      Hej 🙂 akurat u mnie Camino zawsze było częścią większej podróży dlatego zabierałam plecak 55 litrów. Do tego potrzeba było nadać bagaż.
      Ale na przykład moja mama dwa razy pojechała z plecakiem 30 litrów i tylko bagaż podręczny.
      Im mniej rzeczy tym lepiej 😉

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *